หมู่บ้านป่าตาล หรือ หมู่บ้านมหัศจรรย์ดินยิ้ม 

อาชีพการทำเครื่องปั้นดินเผาของชาวชุมชนบ้านป่าตาลนั้นได้รับการสืบทอดมานานกว่า 100 ปี  โดยในอดีตบรรพบุรุษของชาวหมู่บ้านป่าตาลมีอาชีพทำไร่ทำนา เมื่อมีเวลาว่างชาวหมู่บ้านจะไปขุดดินเหนียวจากหัวไร่ปลายนาขึ้นมาปั้นเป็นเครื่องปั้นดินเผาในรูปของ อิฐมอญ คนโท แจกัน และกระปุกออมสิน แต่ยังไม่ได้ปั้นเป็นตุ๊กตาดินเผาดินยิ้มอย่างเช่นในปัจจุบัน

หมู่บ้านป่าตาลได้รับเลือกเป็นศูนย์การเรียนรู้วิสาหกิจชุมชนเชิงคุณธรรมประจำตำบลสันผักหวาน และยังเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบของอำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งแต่ ปี พ.ศ.2552  หมู่บ้านป่าตาลมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นเอกลักษณ์และได้รับความนิยมอยู่หลายอย่าง  ได้แก่ ตุ๊กตาดินเผาเด็กไทยหน้ายิ้มที่อยู่ในอิริยาบถต่าง ๆ เช่น ตุ๊กตาเด็กเล่นรีรีข้าวสาร ตุ๊กตาเด็กนั่งชิงช้า ตุ๊กตาเด็กยืนไหว้  ตุ๊กตาดินเผารูปสัตว์นานาชนิด  นอกจากนั้นยังได้มีการสร้างสรรค์เครื่องปั้นดินเผาในรูปแบบอื่น ๆ

          หมู่บ้านป่าตาล หรือ หมู่บ้านมหัศจรรย์ดินยิ้ม อยู่ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่เพียง 9 กิโลเมตร ใช้เวลาขับรถประมาณ 15 นาทีเท่านั้น โดยบ้านป่าตาล ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 4 ต.สันผักหวาน อำเภอหางดง จ.เชียงใหม่ ท่านสามารถเดินทางจากสี่แยกสนามบินโดยใช้เส้นทางเชียงใหม่-หางดง ขับผ่านเทสโก้โลตัส และบิ๊กซี เมื่อขับผ่านสี่แยกแม่เหียะให้ชะลอรถ สังเกตตุ๊กตาดินยิ้มตัวใหญ่ที่อยู่ทางซ้ายมือก่อนถึงแยกพืชสวนโลก เลี้ยวซ้ายเข้าไปในซอยประมาณ 300 เมตร จะเริ่มเห็นร้านค้าเรียงรายสองข้างทางแสดงว่าถึงหมู่บ้านแล้ว

ประวัติศาสตร์วัดช้างน้ำ

    วัดช้างน้ำ หมู่2 ต.สันผักหวาน อ.หางดง จ.เชียงใหม่ จากการขุดแต่งพบว่าวัดช้างน้ำ (ร้าง) มีโบราณสถานที่สำคัญดังนี้ เจดีย์และวิหาร (โบราณสถานหมายเลข 2) สร้างอยู่บนฐานเดียวกัน โดยวิหารสร้างหันหน้าไปทางทิศตะวันออก เจดีย์อยู่ด้านหลังวิหาร, อุโบสถขนาดเล็ก (โบราณสถานหมายเลข 3) ผังพื้นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า สร้างหันหน้าไปทางทิศใต้ อยู่ใกล้กันกับวิหารทางมุมตะวันออกเฉียงเหนือ วิหารและอุโบสถมีร่องรอยการก่อสร้างหรือบูรณะอย่างน้อยที่สุด 2 ครั้ง โดยการก่อสร้างหรือบูรณะครั้งหลัง ได้ยกพื้นใช้งานของโบราณสถานให้สูงขึ้นประมาณ 60-80 เซนติเมตร

     โบราณสถานหมายเลข 1(อาคารไม่ทราบหน้าที่การใช้งาน) อยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเจดีย์ เป็นอาคารผังพื้นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ยกเก็จทางด้านหน้า 1 ครั้ง พบร่องรอยการก่อสร้างหรือบูรณะอย่างน้อย 2 ครั้ง ครั้งแรกสร้างหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ต่อมาน่าจะมีการปรับให้อาคารหันหน้าไปทางทิศเหนือโดยการก่อสร้างมุข หรือชานทางด้านเหนือเพิ่มเติม, โบราณสถานหมายเลข 4(อาคารไม่ทราบหน้าที่การใช้งาน) อยู่ทางทิศใต้ของเจดีย์ สร้างหันหน้าไปทางทิศเหนือ ลักษณะเป็นอาคารผังพื้นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีมุข หรือชานทางด้านหน้า

     โบราณสถานอื่นๆ เช่น บ่อน้ำ (โบราณสถานหมายเลข 5 และ 8) ที่มีร่องรอยว่าเดิมเป็นบ่อน้ำก่ออิฐหน้าวัวเป็นรูปวงกลม และต่อมามีการก่ออิฐปากบ่อใหม่เป็นรูปสี่เหลี่ยมทับลงบนบ่อรูปวงกลม นอกจากนี้ยังพบโบราณสถานอื่นๆที่ก่อด้วยอิฐเป็นรูปสี่เหลี่ยม จัตุรัส สี่เหลี่ยมผืนผ้าอีก 3-4 แห่ง ทั่วบริเวณวัด อาคารโบราณสถานทั้งหมดอยู่ในกำแพงวัดรูปสี่เหลี่ยมเกือบจัตุรัส มีช่องประตูทางเข้าที่กึ่งกลางกำแพงทั้ง 4 ด้าน ทางทิศเหนือมีซุ้มประตูโขง รวมพื้นที่ในกำแพงวัดประมาณ 4 ไร่

    
      ทิศทางการหันหน้าของวัดโดยทั่วไปแล้ว วัดในล้านนา มักมีแบบแผนการก่อสร้างค่อนข้างตายตัว คือ วัดมักจะสร้างให้หันหน้าไปทางทิศตะวันออก โดยมีเจดีย์เป็นประธานของวัด วิหาร และซุ้มประตูโขง สิ่งก่อสร้างหลักทั้ง 3 นี้มักจะวางตัวตามแกนทิศ ตะวันตก-ตะวันออก แต่สำหรับวัดช้างน้ำ (ร้าง) จะเห็นได้ว่า เจดีย์และวิหารสร้างให้หันหน้าไปทางทิศตะวันออก แต่ซุ้มประตูโขงอยู่ทางทิศเหนือ ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่า เส้นทางสัญจรหลัก (ถนนหรือแม่น้ำ) อยู่ทางทิศเหนือ วัดจึงสร้างให้หันหน้าไปทางทิศเหนือ แต่ขณะเดียวกันก็ยังยึดถือคติการสร้างเจดีย์และวิหารให้หันหน้าไปทางทิศตะวันออกอยู่

    การกำหนดอายุโบราณสถานในเบื้องต้น วัดช้างน้ำน่าจะสร้างในสมัยหริภุญไชยตอนปลายหรือสมัยล้านนาตอนต้น ราวพุทธศตวรรษที่ 18-19และมีการใช้งานต่อเนื่องมาถึงพุทธศตวรรษที่ 22-23และพื้นที่บริเวณนี้น่าจะมีการอยู่อาศัยของมนุษย์มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลายหรือสมัยหริภุญไชยตอนต้น